APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

28.09.2011.

Gž1 3759/11

REPUBLIKA SRBIJA
APELACIONI SUD U BEOGRADU
Gž1 3759/11
Dana 28.09.2011. godine
B E O G R A D

U IME NARODA

APELACIONI SUD U BEOGRADU, u veću sastavljenom od sudija: Borivoja Živkovića, predsednika veća, Vesne Martinović i Snežane Vitošević, članova veća u parnici iz radnog odnosa tužioca AA, koga zastupa AB diplomirani pravnik, protiv tuženog GRADSKOG SAOBRAĆAJNOG PREDUZEĆA BEOGRAD u Beogradu, ul. Knjeginje Ljubice br.29, radi isplate troškova prevoza, vrednost predmeta spora 113.365,00 dinara, odlučujući o izjavljenim žalbama tužioca i tuženog protiv presude Prvog osnovnog suda u Beogradu 13 P1.br.12620/10 od 18.04.2011.godine, doneo je u sednici veća održanoj dana 28.09.2011.godine

P R E S U D U

PREINAČUJE SE presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu 13 P1.br.12620/10 od 18.04.2011.godine u stavu jedan i tri njene izreke i ODBIJA tužbeni zahtev tužioca da se obaveže tuženi da tužiocu na ime troškova prevoza u javnom saobraćaju za dolazak i povratak sa rada za period od 01.09.2007. do 31.12.2009.godine isplati ukupan iznos od 70.810,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom i to:
-na iznos od 1.200,00 dinara od 01.09.2007.godine do isplate;
-na iznos od 1.200,00 dinara od 01.10.2007.godine do isplate;
-na iznos od 2.400,00 dinara od 01.11.2007.godine do isplate;
-na iznos od 2.400,00 dinara od 01.12.2007.godine do isplate;
-na iznos od 2.400,00 dinara od 01.01.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.400,00 dinara od 01.02.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.400,00 dinara od 01.03.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.400,00 dinara od 01.04.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 400,00 dinara od 01.05.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.580,00 dinara od 01.06.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 800,00 dinara od 01.07.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.580,00 dinara od 01.08.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.580,00 dinara od 01.09.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 1.500,00 dinara od 01.10.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.580,00 dinara od 01.11.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 1.290,00 dinara od 01.12.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.000,00 dinara od 17.12.2008.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.500,00 dinara od 01.01.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 4.000,00 dinara od 01.02.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 4.000,00 dinara od 01.03.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 4.000,00 dinara od 01.04.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 800,00 dinara od 01.05.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 4.000,00 dinara od 01.06.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 1.600,00 dinara od 01.07.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 4.000,00 dinara od 01.08.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.720,00 dinara od 01.09.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 4.000,00 dinara od 01.10.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 2.080,00 dinara od 01.11.2009.godine pa do isplate;
-na iznos od 4.000,00 dinara od 01.12.2009.godine do isplate;

kao i da tužiocu na ime naknade troškova parničnog postupka isplati iznos od 9.460,00 dinara.

POTVRĐUJE SE presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu 13 P1.br.12620/10 od 18.04.2011.godine u stavu dva izreke a žalba tužioca ODBIJA kao neosnovana.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu 13 P1.br.12620/10 od 18.04.2011.godine u stavu jedan izreke delimično je usvojen tužbeni zahtev tužioca pa je obavezan tuženi da tužiocu na ime troškova prevoza u javnom saobraćaju za dolazak i povratak sa rada za period od 01.09.2007.godine do 31.12.2009.godine isplati ukupan iznos od 70.810,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na novčane iznose u vrednosti od datuma do isplate kao u njegovom sadržaju, sve u roku od 15 dana od dana pravnosnažnosti presude pod pretnjom prinudnog izvršenja, stavom dva izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca u delu u kome je tražio da sud obaveže tuženog da tužiocu na ime troškova prevoza u javnom saobraćaju za dolazak i povratak sa rada za period od 01.01.2010.godine do 31.12.2010.godine isplati ukupan iznos od 42.555,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom i to na novčane iznose u vrednosti i od datuma do isplate kao u njegovom sadržaju, dok je stavom tri izreke obavezan tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 9.460,00 dinara u roku od 15 dana od dana pravnosnažnosti presude pod pretnjom prinudnog izvršenja.

Protiv ove presude žalbe su blagovremeno izjavili i to tužilac pobijajući je u pogledu odluke sadržane u stavu dva njene izreke a tuženi pobijajući je u pogledu odluke sadržane u stavu jedan i tri njene izreke oba zbog pogrešne primene materijalnog prava, tužilac zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka a tuženi i zbog pogrešno utvrđenog činjeničnog stanja.

Ispitujući pravilnost i zakonitost pobijane presude u granicama ovlašćenja iz odredbe člana 372 ZPP Apelacioni sud u Beogradu kao drugostepeni sud je našao:

-žalba tuženog je osnovana dok je žalba tužioca neosnovana.

U postupku donošenja ožalbene presude nema bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361 stav 2 tačka 1, 2, 5, 7 i 9 ZPP, niti drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka koje bi bile od uticaja na njenu pravilnost i zakonitost.

Prema činjeničnom utvrđenju u postupku donošenja ožalbene presude sledi: da je tužilac u radnom odnosu kod tuženog na radnom mestu VK bravara, da je prebivalište tužioca u Novoj Pazovi a mesto rada u Beogradu, da je u toku celog perioda tužilac dobijao ITS markicu za prevoz za zonu jedan i dva ali ne i markicu SP Lasta, da naznačeni iznosi predstavljaju vrednost naknade za prevoz do vrednosti prevozne karte na relaciji Beograd -Nova Pazova i obratno za period potraživanja.

Na ovako pravilno i potpuno utvrđeno činjenično stanje prvostepeni sud je pogrešno primenio materijalno pravo u pogledu odluke sadržane u stavu jedan njene izreke zbog čega je u tom delu pobijana presuda preinačena i odlučeno kao u izreci ove presude dok je pravilno primenio materijalno pravo u pogledu odluke sadržane u stavu dva njene izreke.

Naime, odredbom člana 118 stav 1 tačka 1 Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ broj 24/05...) propisano je da zaposleni ima pravo na naknadu troškova prevoza u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu i to za dolazak i odlazak sa rad u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju. Odredbom člana 1 Odluke o načinu naknade troškova prevoza zaposlenima GSP Beograd za dolazak i povratak sa rada tuženog broj 6915 od 14.08.2007.godine (koja odluka je doneta na osnovu člana 118 Zakona o radu, člana 66 Kolektivnog ugovora kod poslodavca -tuženog i člana 42 Statuta GSP Beograd) propisano je da pravo na naknadu troškova prevoza za dolazak i povratak sa rada imaju svi zaposleni GSP Beograd koji su stalno nastanjeni na teritoriji Grada Beograda.

Stavom dva istog člana predviđeno je da je teritorija Grada Beograda sa gradskim opština utvrđena Statutom Grada Beograda.

Odredbom člana 5 naznačene odluke propisano je da zaposleni koji je stalno nastanjen na teritoriji Grada Beograda na području kroz koje prolaze redovne linije SP Lasta ima pravo na odgovarajuću mesečnu markicu za zaposlene tog prevoznika i presedačku markicu ITS, dok je članom 6 propisano da odgovarajuću markicu za zaposlene u zavisnosti od mesta stanovanja na području kroz koje prolaze redovne linije SP Lasta zaposleni dobija tekućeg meseca za naredni mesec.

Statutom Grada Beograda u članu 3 propisano je da su u Gradu Beogradu gradske opštine Barajevo Voždovac, Vračar, Zvezdara, Zemun, Lazarevac, Mladenovac, Novi Beograd, Obrenovac, Palilula, Rakovica, Savski venac, Sopot, Stari grad i Surčin i Čukarica.

Budući da je tužilac nastanjen u Novoj Pazovi u ulici Marka Oreškovića br.93 a imajući u vidu citiranu Odluku o načinu naknade troškova prevoza zaposlenima GSP Beograd za dolazak i povratak sa rada tuženog broj 6915 od 14.08.2007.godine koja predviđa da pravo na naknadu troškova prevoza za dolazak i povratak sa rada imaju svi zaposleni kod tuženog koji su stalno nastanjeni na teritoriji Grada Beograda, da su u Statutu Grada Beograda taksativno navedene sve gradske opštine na teritoriji Grada Beograda tužilac nema pravo na naknadu troškova prevoza za period važnosti ove Odluke. Nema, jer Nova Pazova gde je tužilac stalno nastanjen ne ulazi u sastav Grada Beograda niti je njegova gradska opština. Radi toga prvostepeni sud je donoseći ožalbenu presudu u pogledu odluke sadržane u stavu 1.izreke pogrešno primenio materijalno pravo kada je zaključio da tužilac za period od 01.09.2007 do 31.12.2009.godine ima pravo na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada.

Stav prvostepenog suda u ovom delu se zasniva na pogrešnom pravnom tumačenju odredbe čl.6. Odluke, jer koristi samo iskaz:“područja kroz koje prolaze redovne linije SP Laste a zanemaruje početni fragmenat ove norme koji glasi:Zaposleni koji je stalno nastanjen na teritoriji grada Beograda, na području kroz koje prolaze redovne linije SP Lasta“.Pored toga ova norma i ne može se tumačiti nezavisno od čl.1 stav 1 Odluke pa i u pogledu značenja pojma:na području kroz koje prolaze redovne linije SP Lasta“

Stoga zahtev tužioca u konkretnom slučaju nije osnovan imajući u vidu odredbu člana 118 stav 1 tačka 1 Zakona o radu koja propisuje da zaposleni ima pravo na naknadu troškova u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu i to za dolazak i odlazak sa rada obzirom da je tuženi svojom Odlukom o načinu naknade troškova prevoza zaposlenima GSP Beograd dolazak i povratak sa rada broj 6915 od 14.08.2007.godine obezbedio naknadu troškova prevoza za dolazak i odlazak sa rada samo zaposlenima koji su stalno nastanjeni na teritoriji Grada Beograda a tužilac nije nastanjen na toj teritoriji.

U prisustvu ovih razloga ne može se prihvatiti po shvatanju ovoga suda kao pravno ispravan stav iz ožalbene presude na kome se zasniva odluka u usvajajućem delu njene izreke kada se prvostepeni sud pozivajući na naznačenu odredbu člana 6 Odluke kojom je predviđeno da zaposleni u zavisnosti od mesta stanovanja na području kroz koje prolaze redovne linije SP Lasta dobija svakog tekućeg meseca za naredni mesec odgovarajuću markicu za zaposlene. Kada to tvrdi prvostepeni sud zanemaruje član 1 odluke o načinu naknade troškova prevoza zaposlenima gde je izričito propisano da pravo na naknadu troškova prevoza za dolazak i povratak sa rada imaju svi zaposleni GSP Beograd koji su stalno nastanjeni na teritoriji Grada Beograda. Ovde je izostalo sistematsko tumačenje radi utvrđivanja pravog značenja naznačene odredbe člana 6 odluke. Radi toga odredba člana 6 se mora tumačiti u vezi člana 1 ove odluke.

Pravilan je zaključak iz ožalbene presude u pogledu negativne odluke po zahtevu tužioca s obzirom na sadržaj Odluke o načinu naknade troškova prevoza zaposlenima GSP Beograd broj 11250 od 29.12.2009.godine koja je stupila na snagu 01.01.2010.godine a koja ne predviđa pravo na naknadu troškova prevoza od mesta stanovanja do posla zaposlenima koji stanuju van područja grada Beograda. U tom značenju je i odredba člana 4 ove Odluke kojom je propisano da se zaposlenima koji imaju prebivalište van teritorije Grada Beograda naknada prevoza vrši izdvajanjem finansijskih sredstava za kupovinu ITS markica za zonu jedan i dva. Pošto su ITS markice tužiocu obezbeđene njegovo potraživanje je u ovom delu takođe neosnovano kako to pravilno nalazi i prvostepeni sud u ožalbenoj presudi doneseći odluku sadržanu u stavu dva njene izreke.

Navodi žalbe tužioca u prisustvu prethodnih razloga pojavljuju se kao neosnovani. Ovo zato što se pravo na naknadu troškova prevoza u smislu citirane odredbe člana 118 stav 1 tačka 1 Zakona o radu utvrđuje opštim aktom. Odredbom člana 65 stav 1 tačka 1 Kolektivnog ugovora kod tuženog poslodavca propisano je da zaposleni ima pravo na primanja koja su u funkciji izvršenja poslova i to troškova prevoza u javnom saobraćaju radi odlaska na rad i povratka sa rada u skladu sa opštim aktom poslodavca. Naglasak je na reči javni prevoz i opštem aktu poslodavca a to je naznačena Odluka kojom je normativno uređeno da pravo na naknadu troškova prevoza imaju samo zaposleni koji su stalno nastanjeni na teritoriji Grada Beograda i to članom 1 odluke o načinu naknade troškova prevoza zaposlenima GSP Beograd za dolazak i povratak sa rada iz 2007.godine i članom 4 Odluke o načinu naknade troškova prevoza zaposlenima GSP Beograd za dolazak i povratak sa rada broj 11250 od 29.12.2009.godine.

Radi toga ovim normama se ne vrši diskriminacija zaposlenih već zavisno od mesta stanovanja pošto je po slovu zakona u ovlašćenju opšteg akta da uredi to pitanje. Pored toga da li su naznačene norme u skladu sa zakonom i Ustavom u nadležnosti je Ustavnog suda a ne suda opšte nadležnosti. Zato se i suprotni navodi žalbe tužioca u ovom delu pojavljuju kao neosnovani.

Preinačeno je i rešenje sadržano u stavu tri izreke pobijane presude jer se isto zasniva na pogrešnoj primeni odredbe člana 149 stav 1 ZPP pošto tužilac nije uspeo u sporu.

Sa izloženog a na osnovu odredbe člana 375 i člana 380 stav 1 tačka 4 ZPP odlučeno je kao u izreci ove presude.

Predsednik veća-sudija
Borivoje Živković, s.r.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Svetlana Antić