APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

23.01.2013.

Gž1 126/13

REPUBLIKA SRBIJA
APELACIONI SUD U BEOGRADU
Gž1 126/13
Dana: 23.01.2013. godine
B E O G R A D
Nemanjina br. 9

U IME NARODA

APELACIONI SUD U BEOGRADU, u veću sastavljenom od sudija: Borivoja Živkovića, predsednika veća, Vesne Martinović i Snežane Vitošević, članova veća u parnici iz radnog odnosa tužilje AA, koju zastupa advokat AB, protiv tužene Ustanove za decu „Bambi“ u Boru, ulica Moše Pijade br. 66, sa umešačem na strani tužene Opštine Bor, koju zastupa Opštinsko javno pravobranilaštvo u Boru radi isplate razlike zarade, odlučujući o izjavljenoj žalbi tužilje protiv presude Osnovnog suda u Boru P1. 108/12 od 13.11.2012. godine, doneo je u sednici veća održanoj dana 23.01.2013. godine

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana žalba tužilje i POTVRĐUJE presuda Osnovnog suda u Boru P1. 108/12 od 13.11.2012. godine u stavu jedan i delu stava dva izreke koji se odnosi na tužilju.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Boru P1. 108/12 od 13.11.2012. godine u stavu jedan izreke odbijen je tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da se tužena obaveže da tužilji na ime razlike u zaradi za period od 01.04.2010. godine do 29.02.2012. godine isplati novčane iznose u vrednosti za period i sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti do isplate kao neosnovan, dok je stavom dva izreke odlučeno da svaka stranka snosi svoje troškove.

Protiv ove presude u pogledu odluke sadržane u stavu jedan i delu stava dva izreke koji se odnosi na tužilju, tužilja je blagovremeno izjavila žalbu iz svih razloga predviđenih odredbom člana 373 ZPP.

Ispitujući pravilnost i zakonitost pobijane presude u granicama ovlašćenja iz odredbe člana 386 ZPP („Službeni glasnik RS“ broj 72/2011 ) Apelacioni sud u Beogradu kao drugostepeni sud je našao:

 žalba je neosnovana.

U postupku donošenja ožalbene presude nema bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374 stav 2 tačka 1-3, 5,7 i 9 ZPP, niti drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka koje bi bile od uticaja na njenu pravilnost i zakonitost.

Prema činjeničnom utvrđenju u postupku donošenja ožalbene presude sledi da je tužilja u radnom odnosu na neodređeno vreme kod tuženog koji je zasnovala 1987. godine na poslovima medicinske sestre, a stekla zvanje vaspitača sa 6 stepenom stručne spreme i da je 01.02.1992. godine, da radi na poslovima vaspitača, da je 20.05.2009. godine tužilja stekla visoko obrazovanje – akademski naziv diplomirani vaspitač u predškolskim ustanovama – master, da je tužilja sa tuženim zaključila ugovor o uređivanju međusobnih prava obaveza i odgovornosti broj 1855 od 21.11.2007. godine a koji je u primeni od 28.08.2007. godine za poslove vaspitača sa utvrđenim koeficijentom posla od 9,30, pravilno uvećanje zarade od 4% na osnovu neposrednog rada sa decom u skladu sa članom 40 Kolektivnog ugovora te uz utvrđenje da tako uvećan koeficijent iznosi 9,67 kao i da je tuženi tužilji vršio obračun isplate plate u skladu sa ovim ugovorom, te u skladu sa 6 stepenom stručne spreme ( član 39 Kolektivnog ugovora ) da tužilja u ovoj parnici potražuje razliku plate do vrednosti plate obračunate po koeficijentu 17,32 za 7 stepen stručne spreme, dok prema odredbi člana 24 Pravilnika o organizaciji i sistematizaciji poslova i radnih zadataka kod tuženog broj 1267/5 od 14.09.2011. godine za poslove vaspitača u predškolskoj ustanovi traži se odgovarajuće obrazovanje a pod tim se smatra visoko obrazovanje stečeno na studijama drugog stepena akademske studije i specijalističke akademske studije ili specijalističke strukovne studije u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS“ br. 76/05, 100/07-autentično tumačenje, 97/08 i 44/10 ) počev od 10.09.2005. godine sa studijama u trajanju od 3 godine višem obrazovanju, odnosno sa odgovarajućim srednjim obrazovanjem u skladu sa posebnim zakonom, visoko obrazovanje na osnovnim sudijama u trajanju od najmanje 4 godine po propisima za visoko obrazovanje i za vaspitača odgovarajućim obrazovanjem smatra se stečeno obrazovanje visoko obrazovanje na studijama prvog stepena ( osnovne akademske studije ) studije u trajanju od 3 godine ili više obrazovanje, da je odlukom o izmeni člana 42 Pravilnika o radu predškolske ustanove Bambi Bor koja je doneta 18.06.2012. godine utvrđeno da se izmena odnosi na obračun isplatu zarade zaposlenih kod poslodavca promenom koeficijenta pri čemu je tačkom 1 za 7 stepen stručne spreme predviđen koeficijent 13,55 a u okviru kog stepena su sekretar, stručni saradnik, saradnik defektolog, vaspitač, rukovodilac ekonomske službe i upravnik odmarališta a tačkom dva određeno da je za zanimanje vaspitač, šef računovodstva, upravnik odmarališta, medicinska sestra, koordinator preventivno zdravstvene zaštite, sva zanimanja sa 6 stepenom stručne spreme imaju koeficijent 11,15, da je prema pravilniku o radu predškolske ustanove Bambi koji je donet 25.02.2012. godine utvrđeno odredbom člana 42 koeficijenti za obračun i isplatu zarade i to za 6 stepen stručne spreme, gde spadaju poslovi vaspitača koeficijent 9,49, te da nije predviđeno radno mesto vaspitača sa 7 stepenom, niti određen poseban koeficijent za sedmi stepen stručne spreme.

Na ovako pravilno i potpuno utvrđeno činjenično stanje prvostepeni sud je pravilno primenio materijalno pravo u pogledu odluke sadržane u potvrđujućem delu izreke ožalbene presude dajući za istu razloge koje u bitnom prihvata i ovaj sud kao drugostepeni u postupku njene žalbene kontrole.

Pravilan je zaključak iz ožalbene presude da je tužena strana tužilji u celosti isplatila ostvarenu zaradu za period potraživanja od 01.04.2010. godine do 29.02.2012. godine primenom rešenjem utvrđenog koeficijenta zarade i na taj način ispoštovala pravilo iz odredbe člana 295 ZOO – ispunjenje obligacije.

Neosnovano tužilja traži obračun zarade za ovaj period potraživanja primenom koeficijenta 17,32. Ovo kod odlučne činjenice da ovaj koeficijenat nije utvrđen u ovoj radnoj sredini za 7 stepen stručne spreme vaspitača i da tužilja obavlja poslove vaspitača u grupi poslova sa 6 stepenom stručne spreme prema kojoj je tužilji obračunata isplaćena zarada. Zato je bez značaja činjenica što tužilja ima visoku stručnu spremu. Pored toga sud u parnici i nije ovlašćen da vrednuje zaposlene kod tuženog već je to isključivo u nadležnosti direktora ustanove-član 195. ZOR

Navod žalbe da su Uredbom o koeficijentima za obračun i isplatu plata zaposlenih u javnim službama („Sl.glasnik RS“ br. 44/2001, 65/2001 ) u odredbi člana 2 tačka 1 određeni koeficijenti, da je najveći koeficijent u osnovnom obrazovanju 17,32 za 7 stepen stručne spreme, odnosno poslove nastavnika vaspitača, stručnog saradnika, sekretara i šefa računovodstva, da je članom 3 a ove Uredbe određena njegova gornja granica ali da iz odredbe pomenutog člana nedvosmisleno proizilazi da je poslodavcu ostavljena mogućnost utvrđivanja koeficijenta ovde je pravno bez značaja. To isto važi i za navod žalbe da tužena strana nepravedno vrednuje rad tužilje. Izloženo, poštujući odredbu člana 52 Zakona o predškolskom vaspitanju i obrazovanju prema kojoj pravnoj normi visina plate utvrđuje se jedinstveno za sve zaposlene u predškolskim ustanovama čiji je osnivač Republika Srbija autonomna pokrajna ili jedinica lokalne samouprave u skladu sa propisima kojima se uređuju plate, naknade i druga primanja iz radnog odnosa u javnim službama.

Osnovica za obračun i isplatu plata o predškolskim ustanovama ne može biti niža od osnovice za obračun i isplatu u osnovnom obrazovanju i vaspitanju ali može biti uvećana iz sredstava koje ostvari ustanova ili jedinica lokalne samouprave. Poštujući ovu pravnu normu s obzirom na njen sadržaj nema uslova ni normativnog osnova da se tužilji prizna najveći koeficijent.

Tačno je da je odredbom člana 3 Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu zaposlenih u javnim službama u članu 2 propisano je da se na osnovu obrazovanja vaspitač vrednuje sa 7 stepenom stručne spreme sa koeficijentom 17,32 ali tužilja zanemaruje njenu odredbu člana 3a koja glasi da koeficijent za zaposlene u predškolskim ustanovama može se utvrditi najviše do visine najvećeg koeficijenta utvrđenom ovom uredbom o osnovnom obrazovanju. Iskaz može znači i da ne mora a tužena strana je u svom opštem aktu Kolektivnom ugovoru a potom Aneksu broj 359 od 29.03.2011. godine utvrdila koeficijent za poslove vaspitača sa 6 stepenom prema kome je tužilji vršen obračun zarade.

Pri tome pogrešno tvrdi tužilja da je sa prestankom Kolektivnog ugovora prestao da važi i Aneks 359 od 29.03.2011. godine. Kada to žalba tvrdi zanemaruje sadržaj člana 2 Aneksa kojim se produžuje važenje kolektivnog ugovora Ustanove za decu Bambi Bor do 30.04.2011. godine, a tuženi je potom doneo pravilnik o radu.

Odredba člana 39 ovog Zakona na koju se takođe poziva žalba ne koristi tužilji jer ova norma uređuje samo da poslove vaspitača može da obavlja lice koje je ispunjavalo uslove propisan zakonom i na odgovarajuće obrazovanje, s tim što su u alternativi više obrazovanje odnosno odgovarajuće visoko obrazovanje na studijama prvog stepena odnosno visoko obrazovanje na studijama prvog stepena. U prisustvu prethodnih razloga i kada među izvršiocima na poslovima vaspitača nema razlike u vrednosti koeficijenta nema ni značaja dalji navod žalbe da je ostvarena diskriminacija i nepoštovanje prava vaspitača jer je vaspitač sa 7 stepenom stručne spreme jedino zvanje koje je izbačeno iz ove ustanove.

Pozivanje na mišljenje ministra prosvete broj 120-01-211/2010-07 od 01.07.2010. godine takođe ostaje bez značaja sa celine izloženih razloga uz ukazivanje da je u njegovom sadržaju naznačeno da je u navedenoj Uredbi propisani osnovi za utvrđivanje koeficijenta za obračun i isplatu plata a koji se određuje prema stepenu stručne spreme a da je Zakon o predškolskom vaspitanju i obrazovanju propisano da osnovica za obračun i isplatu plate u predškolskim ustanovama ne može biti niža od osnovice za obračun i isplatu u osnovnom obrazovanju. Pored toga u ovoj ustanovi rade isključivo izvršioci na poslovima gde je predviđena viša školska sprema, a plata se određuje prema vrednosti poslova koje zaposleni obavlja.

Pozivanje žalbe na nalaz i mišljenje veštaka ekonomsko finansijske struke Dragoslava Grujića pravno je bez značaja jer je veštak iskazao obračun plate tužilji uz naznaku da je u samom nalazu navedeno da tužena ustanova vrši obračun i isplatu plate tužilji u skladu sa kolektivnim ugovorom za ovu ustanovu i ugovorom o uređivanju međusobnih prava, obaveza i odgovornosti od 22.11.2007. godine koeficijentom posla 9,3967-6stepen stručne spreme i da je iskazana pozitivna razlika do vrednosti a da bi tužilja imala pravo na obračun zarade po koeficijentu 7,32. Pošto u ovoj ustanovi ne postoje poslovi sa visokom stručnom spremom vaspitača to je bez značaja okolnost što tužilja ima visoku stručnu spremu a i sa celine iznetih činjenično pravnih razloga.

Navod žalbe da je direktor imao zakonsku obavezu da u roku od 6 meseci od dana stupanja na snagu uskladi sa Zakonom sistematizaciju pravno je bez značaja sa celine iznetih razloga a nema osnova da direktor diskriminiše vaspitača sa studijama od 4 godine, diplomiranog vaspitača master.

Navod žalbe da opšti akti nisu u skladu sa zakonom zanemaruje da nije u nadležnosti suda u parnici da ceni odnos opšteg akta, pravilnika o radu odnosno kolektivnog ugovora sa zakonom već je to u nadležnosti Ustavnog suda.

Tačno je da tužilja ima 7 stepen stručne spreme, ali je takođe tačno da u ovoj ustanovi ne postoje poslovi vaspitača sa 7 stepenom stručne spreme,

Pravilna je negativna odluka o kamati koja kao sporedno potraživanje deli sudbinu glavnog potraživanja.

Pravilna je negativna odluka po zahtevu tužilje za naknadu troškova parničnog postupka sadržana u delu stava da izreke pobijane presude jer se ista zasniva na pravilnoj primeni odredbi člana 153 stav 1 ZPP. Izloženo i kod činjenice da su prema sistematizaciji u ovoj radnoj sredini predviđeni isključivo poslovi vaspitača sa šestim stepenom stručne spreme.

Sa izloženog a na osnovu odredbe člana 390 Zakona o parničnom postupku, odlučeno je kao u izreci ovog rešenja.

Predsednik veća-sudija
Borivoje Živković s.r.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Svetlana Antić