APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

18.03.2010.

Gž 8056/10

REPUBLIKA SRBIJA
APELACIONI SUD U BEOGRADU
Gž 8056/10
18.03.2010. godine
BEOGRAD

U I M E N A R O D A

Apelacioni sud u Beogradu, u veću sastavljenom od sudija Spomenke Zarić, predsednika veća, Melanije Santovac i Milice Aksentijević, članova veća, u parnici tužioca AA, čiji je punomoćnik AB advokat, protiv tuženog BB, čiji je punomoćnik BA, advokat, radi utvrđenja i činidbe, odlučujući o žalbama parničnih stranaka izjavljenim protiv presude Opštinskog suda u Sokobanji P 180/07 od 05.02.2008.godine, u sednici održanoj 25.03.2011.godine, doneo je

P R E S U D U

POTVRĐUJE SE presuda Opštinskog suda u Sokobanji P 180/07 od 05.02.2008.godine u stavu prvom izreke i žalba tužioca odbija, kao neosnovana.
UKIDA SE presuda Opštinskog suda u Sokobanji P 180/07 od 05.02.2008.godine u stavu drugom i trećem izreke i predmet VRAĆA Osnovnom sudu u Zaječaru-Sudskoj jedinici u Sokobanji, kao nadležnom, na ponovno suđenje.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Opštinskog suda u Sokobanji P 180/07 od 05.02.2008.godine, stavom prvim izreke, odbijen je, kao neosnovan tužbeni zathev tužioca da se prema tuženom utvrdi da je tužilac suvlasnik na bunaru na KP 5747/6, po osnovu zajedničke izgradnje i rekonstrukcije od strane pravnih prethodnika tužioca i pravnih prethodnika tuženog, kao i nasleđa. Stavom drugim izreke usvojen je tužbeni zahtev tužioca, pa je tuženi dužan da trpi da tužilac postavi hidrofor u bunar na KP aa i da odatle sprovede vodu crevom do svog placa od bunara i to prema istoku u dužini od 1,60 metara do međe KP aa sa ulicom i preko zemljišta pored seoskog puta do placa tužioca KP aa1, sve KO Resnik, u roku od 15 dana. Stavom trećim izreke obavezan je tuženi da tužiocu naknadi troškove postupka u iznosu od 12.950,00 dinara u roku od 15 dana.

Tužilac je protiv navedene prvostepene presude u delu kojim je odbijen tužbeni zahtev izjavio žalbu zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Tuženi je protiv navedene prvostepene presude izjavio žalbu pobijajući istu u stavu drugom i trećem izreke, takođe zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešne primene materijalnog prava i pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja.

Apelacioni sud je ispitao prvostepenu presudu u granicama ovlašćenja iz člana 372. Zakona o parničnom postupku i ocenio da žalba tužioca nije osnovana, a da je žalba tuženog osnovana.

U prvostepenom postupku nisu učinjene bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 1, 2, 5, 7. i 9. Zakona o parničnom postupku, na koje drugostepeni sud u smislu odredbe člana 372. stav 2. istog Zakona pazi po službenoj dužnosti.

Osnovano tuženi u žalbi osporava prvostepenu presudu u delu stava drugog izreke zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 12. Zakona o parničnom postupku, s obzirom da je izreka presude u navedenom delu nerazumljiva.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je vlasnik KP aa1 KO Resnik, a tuženi je vlasnik susedne KP aa, na kojoj se nalazi bunar i to na udaljenosti od 21,90 metara od granice sa KP aa1, uz metalnu ogradu pored ulice (na udaljenosti od 1,60 metara od ograde). Radi se o bunaru koji je pre Drugog svetskog rata kopan od strane pravnih prethodnika parničnih stranaka VV, VV1, VV2 i VV3 i koji je nakon deobe njihove imovine pripao ocu tuženog sada pok.VV3, čiji je tuženi naslednik po rešenju o nasleđivanju O 316/98 od 17.12.1998.godine. Bunar je u toku 1945.-1946.godine produbljen i prezidan. Voda je svakodnevno korišćena iz bunara do 1968.godine, kada je izgrađen vodovod i od tada se voda koristi po potrebi, kada nema vode u vodovodu. Pravni prethodnici tužioca, tužilac i članovi njegovog domaćinstva su na navedeni način nesmetano koristili vodu iz bunara do 2006.godine, kada je došlo do sukoba supruge i snahe tužioca sa ćerkom tuženog. Tuženi je u međuvremenu, za svoje potrebe, postavio hidrofor radi lakšeg korišćenja vode iz bunara. Tuženi ne spori pravo tužioca da koristi vodu iz bunara na način kako je to činio i do sada – zahvatanjem vode kofama. Tuženi spori tužiocu pravo susvojine na bunaru i protivi se izmeni načina korišćenja vode od strane tužioca - postavljanjem hidrofora tužioca u bunar.

Prvostepeni sud je polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja pobijanom presudom, stavom prvim izreke, odbio tužbeni zahtev tužioca da se utvrdi da je tužilac suvlasnik na bunaru po osnovu zajedničke izgradnje i rekonstrukcije od strane pravnih prethodnika parničnih stranaka i nasleđa, a stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da trpi da tužilac postavi hidrofor u bunar na KP aa i da odatle sprovede vodu crevom do svog placa od bunara i to prema istoku u dužini od 1,60 metara do međe KP aa sa ulicom i preko zemljišta pored seoskog puta do placa tužioca KP aa1, sve KO Resnik. Pravilno je prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev tužioca da se utvrdi da je tužilac suvlasnik na bunaru po osnovu zajedničke izgradnje i rekonstrukcije od strane pravnih prethodnika parničnih stranaka i nasleđa, jer je pravilnom ocenom izvedenih dokaza nesumnjivo utvrđeno da je tuženi vlasnik KP aa (poslužno dobro) na kojoj se nalazi sporni bunar, koji u konkretnom slučaju predstavlja pomoćni objekat na ovoj parceli (jer služi korišćenju ove parcele na kojoj se nalaze stambeni objekti tuženog) i da tužilac kao vlasnik susedne parcele KP aa1 (povlasno dobro) ima samo pravo službenosti da koristi vodu iz bunara za svoje potrebe. U konkretnom slučaju, bunar kao pomoćni objekat je pripadak glavne stvari (zemljišta sa stambenim objektima) i deli sudbinu glavne stvari. Tužiocu se ne može priznati posebno pravo svojine na imovini koja ne predstavlja posebnu građevinu, već je pripadak stambene zgrade ili seoskog domaćinstva. Imajući u vidu navedeno, tužilac ni po osnovu rekonstrukcije, odnosno nasleđa nije mogao može steći pravo svojine na spornom bunaru.

Međutim, osnovano tuženi u žalbi navodi da je izreka pobijane presude u stavu drugom izreke nejasna i neprecizna, odnosno da iz sadržine izreke nije jasno na koji način bi se u konkretnom slučaju postavio hidrofor, preko kog zemljišta i u kojim merama i granicama bi trebalo postaviti creva koja će sprovoditi vodu iz bunara, te je iz navedenog razloga pobijana presuda u ovom delu doneta uz bitnu povredu odredaba iz člana 361. stav 2. tačka 12. Zakona o parničnom postupku. Navedeno je od uticaja i na pravilnu primenu materijalnog prava i utvrđenja činjenica bitnih za ocenu da li bi se tuženi promenom načina vršenja već ustanovljenog prava službenosti korišćenja vode iz bunara eventualno doveo u nepovoljniji položaj. Naime, prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac ima pravo službenosti korišćenja vode iz predmetnog bunara (koje pravo tuženi ne spori tužiocu) i po oceni ovog suda, tužilac ima pravo da zahteva sudskim putem promenu načina vršenja već ustanovljenog prava službenosti - radi korišćenja vode na savremeniji način, ali samo pod uslovom da se vlasnik poslužnog dobra, ovde tuženi, ne dovodi u nepovoljniji položaj. Prema odredbi člana 50. stav 1. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa stvarna službenost se vrši na način kojim se najmanje opterećuje poslužno dobro. U prvostepenom postupku je propušteno da se utvrdi da li bi korišćenje vode iz bunara putem hidrofora dovelo u nepovoljniji položaj vlasnika poslužnog dobra, jer se ne vidi na koji način bi hidrofor bio postavljen, kao i mere i granice postavljana cevi koje bi sprovodile vodu do domaćinstva tužioca.

Iz navedenih razloga Apelacioni sud u Beogradu je primenom odredbi člana 375. člana i 376. tačka 1. Zakona o parničnom postupku odlučio kao u izreci ove presude.

U ponovnom postupku prvostepeni sud će postupiti po primedbama navedenim od strane drugostepenog suda, te će pravilnom primenom materijalnog prava na pravilno i potpuno utvrđeno činjenično stanje ponovo odlučiti o delu tužbenog zahteva tužioca koji se odnosi na promenu načina vršenja predmetne službenosti.

Ukinuta je i odluka o troškovima parničnog postupka, s obzirom da ista zavisi od odluke o glavnoj stvari.

MŠ Predsednik veća - sudija
Spomenka Zarić, sr.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Svetlana Antić