APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

30.11.2011.

Gž 15960/10

REPUBLIKA SRBIJA APELACIOII SUD U BEOGRADU
Gž 15960/10
Dana 30.11.2011. godine
BEOGRAD

U IME NARODA

APELACIONI SUD U BEOGRADU, u veću sastavljenom od sudija Olge Sokić, predsednika veća, Jovanke Kažić i Dragane Mirosavljević, članova veća, u pravnoj stvari tužioca Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda JP Beograd, Njegoševa 84, protiv tuženih Javnog komunalnog preduzeća „Gradska čistoća" iz Beograda, Mije Kovačevića broj 4, AA koga zastupa AB, advokat i Javnog preduzeća „Gradsko stambeno" ulica Danijelova broj 33, radi utvrđenja i iseljenja, vrednost predmeta spora 602.000,00 dinara, odlučujući o žalbi tužioca izjavljenoj protiv presude Petog opštinskog suda u Beogradu P 764/02 od 09.02.2007. godine, u sednici veća održanoj dana 30.11.2011. godine, doneo je sledeću

PRESUDU

ODBIJA SE kao neosnovana žalba tužioca i POTVRĐUJE presuda Petog opštinskog suda u Beogradu P 764/02 od 09.02.2007. godine.

Obrazloženje

Pobijanom presudom u stavu prvom izreke odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je traženo da se utvrdi da tužilac ima pravo raspolaganja i davanja na korišćenje stana aa. Stavom drugim odbačena je tužba u delu zahteva kojim je traženo da se poništi ugovor o korišćenju stana broj 1 u ulici Glasinačka broj 19 zaključen između drugotuženog AA i trećetuženog Javno preduzeće „Gradsko stambeno" kao i da se poništi ugovor o otkupu stana aa zaključen između prvotuženog i Javnog komunalnog preduzeća „Gradska čistoća" i drugotuženog AA overen kod Trećeg opštinskog suda u Beogradu pod Ov.broj 17720/92 od 23.12.1992. godine zbog nedostatka pravnog interesa. Stavom trećim izreke odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže drugotuženi da se sa svim licima i stvarima iseli iz stana aa i da predmetni stan preda tužiocu na slobodno raspolaganje, kao neosnovan. Stavom četvrtim izreke obavezan je tužilac da tuženom AA na ime troškova parničnog postupka plati iznos od 102.000,00 dinara u roku od 15 dana po prijemu pismenog otpravka presude pod pretnjom izvršenja.
Protiv navedene presude tužilac je blagovremeno izjavio žalbu pobijajući istu zbog pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pravilnost pobijane presude u smislu člana 372 ZPP Apelacioni suc je našao:
Žalba nije osnovana.
U provedenom postupku nema bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361 stav 2 tačke 1, 2, 5, 7 i 9 ZPP na koje drugostepeni sud pazi po službenoj dužnosti.
Po provedenom postupku je utvrđeno da je odlukom Radničkog saveta KRO Gradska čistoća od 02.07.1981. godine odobreno davanje na dalje korišćenje stana aa Zavodu za izgradnju grada i prenos sredstava namenski dobijenih od Skupštine grada Beograda za rešenje stambenog pitanja BB koji je na navedenom stanu bio nosilac stanarskog prava. Na osnovu navedene odluke zaključen je ugovor o zameni prava davanja na korišćenje stanova između Zavoda za izgradnju grada, KRO Gradska čistoća i BB koji ugovor je zaveden kod KRO Gradska čistoća 26.07.1981. godine a kod Zavoda 30.07.1981. godine. Navedenim ugovorom Zavod u svojstvu davaoca na korišćenje četvorosobnog stana aa1 daje navedeni stan BB kao nosiocu stanarskog prava a Zavod prima u zamenu stan aa na kome je nosilac stanarskog prava bio BB s tim da stan aa Zavod koristi za svoje potrebe i odredi nosioca stanarskog prava samo jedanput. Istim ugovorom se KRO Gradska čistoća obavezala da u korist Grada Beograda izvrši doplatu iznosa od 1.000.000,00 dinara na ime razlike u kvadraturi stanova. Ugovorom se Zavod obavezao da BB stavi na raspolaganje navedeni četvorosoban stan po dobijanju upotrebne dozvole za objekat u kome se stan nalazi, a BB se obavezao da stan aa stavi na raspolaganje Zavodu istovremeno kad od Zavoda dobije ustupljeni stan. Aneksom ugovora od 25.03.1985. godine zaključenog između KRO Gradska čistoća i Gradske SIZ za građevinsko zemljište Grada Beograda, pravog prethodnika tužioca, i BB, ugovorne strane su konstatovale da su glavnim ugovorom od 30.07.1981. godine regulisale pitanje međusobne zamene stanova i orijentacionu vrednost stana na iznos od 120.000,00 dinara po metru kvadratnom tako da konačni iznos doplate iznosi 3.662.400,00 dinara pa se KRO Gradska čistoća obavezala da plati akontaciju procenjene doplate od 1.500.000,00 dinara u roku od 8 dana od potpisivanja Aneksa na račun Gradskog SIZ-a za uređenje građevinskog zemljišta Grada Beograda. Navedenim Aneksom je konstatovano da ostale odredbe glavnog ugovora ostaju na snazi s tim da se korisnik stana - ugovarač BB obavezuje da stan koji predaje SIZ-u za raseljavanje uredi i isprazni od lica i stvari. Sa računa „Gradske čistoće" izvršen je prenos sredstava u iznosu od 1.162.400,00 dinara na račun Gradskog SIZ-a za uređenje građevinsko zemljišta grada Beograda. Dalje je utvrđeno da je rešenjem KRO Gradska čistoća od 12.01.1990. godine dat na korišćenje BB radniku RZ Zajedničke službe stan aa koji je 15.01.1990. godine zaključio ugovor o korišćenju stana i stan otkupio ugovorom o otkupu 23.12.1992. godine.
Tužilac zahtev tužbe zasniva na tvrdnji da je na osnovu Sporazuma o zameni stanova stekao pravo jednokratnog raspolaganja stanom aa a da je Zavod za izgradnju grada istupao kao zastupnik njegovog pravnog prethodnika.
Polazeći od napred utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je zaključio da tužilac nije dokazao da u predmetnom pravnom poslu Zavod za izgradnju grada istupao kao zastupnik pravnog prethodnika tužioca Gradskog SIZ-a za građevinsko zemljište i izgradnju zbog čega je odbio tužbeni zahtev tužioca.
Međutim, prednji zaključak prvostepenog suda ne može se prihvatiti kao pravilan. Zavod za izgradnju grada osnovala je rešenjem od 23.03.1978. godine Skupština grada Beograda sa delatnošću obavljanja stručnih poslova u oblasti uređivanja i davanja za izgradnju građevinskog zemljišta, stambene izgradnje i izgradnje objekata društvenog standarda, kao i objekata drugih namena čiju izgradnju povere Zavodu opštine i gradske odnosno organizacije udruženog rada i druge samoupravne organizacije i zajednice. Istom odlukom je između ostalog bilo predviđeno da Zavod za potrebe uređenja građevinskog zemljišta odnosno izgradnje i rekonstrukcije pojedinih delova grada pribavlja i otuđuje stanove i poslovne prostore. Odlukom gradskih opština i Skupštine grada Beograda od 13.04.1978. godine („Službeni list grada" broj 10/78 od 29.04.1978. godine) osnovane su opštinske i gradska SIZ za upravljanje građevinskim zemljištem (član 1) a članom 16 je određeno da stručne poslove za potrebe zajednica vrši Zavod za izgradnju grada.
S obzirom na izloženo, a imajući u vidu utvrđeno da je KRO Gradska čistoća na osnovu zaključenog Aneksa od 30.07.1981. godine na ime razlike u kvadraturi stanova, koji su ugovorom od 26.07.1981. godine razmenjeni, pravnom prethodniku tužioca izvršila isplatu novčanih sredstava na ime razlike u kvadraturi i da se istim aneksom BB obavezao da stan koji predaje SIZ-u za raseljavanje uredi i isprazni od lica i stvari, to Apelacioni sud nalazi da je u konkretnom slučaju Zavod za izgradnju grada u predmetnoj zameni stanova istupao u ime i za račun pravnog prethodnika tužioca te da je stoga legitimisan za traženu pravnu zaštitu sadržanu u petitumu tužbenog zahteva.
Međutim, Apelacioni sud nalazi da je u konkretnom slučaju tužbeni zahtev tužioca neosnovan te da je pravilno postupio prvostepeni sud kada je tužbeni zahtev tužioca odbio. Naime, imajući u vidu da je ugovor o razmeni zaključen 1981. godine, da je po zaključenju aneksa tog ugovora 1985. godine pravni prethodnik tužioca stekao mogućnost korišćenja i raspolaganja stanom aa, da je KRO Gradska čistoća nakon skoro 9 godina od zaključenja ugovora o razmeni tačnije 12.01.1990. godine dodelila svom radniku na korišćenje stan u pitanju koji stan je i otkupljen 1992. godine, a da je tužba u ovom sporu podneta 2002. godine, dakle posle više od 20 godina od zaključenja ugovora o razmeni stanova i 17 godina od zaključenog aneksa takvog ugovora u toj situaciji po nalaženju Apelacionog suda zbog nevršenja svojih prava stečenih ugovorom iz 1981. godine i aneksom iz 1985. godine u razumnom roku tužilac je na taj način svoje pravo jednokratnog raspolaganja stanom izgubio. Ovlašćenje na vršenje prava iz jednog ugovora mora se koristiti u okviru cilja zbog koga je jedan ugovor zaključen a takvo ovlašćenje podrazumeva da se pravo iz jednog ugovora treba da vrši u razumnom roku. Rok od 17 godina od zaključenja aneksa ugovora od kada je tužilac faktički imao mogućnost da realizuje svoje pravo iz ugovora o zameni ne može se smatrati razumnim rokom za ostvarivanje prava iz tog ugovora. Stoga je pravilno postupio prvostepeni sud kada je tužbeni zahtev tužioca odbio pri čemu drugačiji razlozi prvostepenog suda nisu od uticaja na pravilnost donete prvostepene odluke.
S obzirom na izloženo a imajući u vidu da se žalbenim navodima tužioca pravilnost donete odluke ne dovodi u pitanje kao i da je pravilna odluka o troškovima s obzirom da je ista doneta u skladu sa odredbama člana 149 i 150 ZPP to je žalba odbijena kao neosnovana te je shodno članu 375 31111 odlučeno kao u izreci.
Predsednik veća - sudija Olga Sokić, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Svetlana Antić