APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

6.04.2011.

Gž 12911/10

REPUBLIKA SRBIJA
APELACIONI SUD U BEOGRADU
Gž 12911/10
Dana 06.04.2011.
B E O G R A D

U IME NARODA

Apelacioni sud u Beogradu, u veću sastavljenom od sudija Jasminke Stanojević, predsednika veća, Dragane Marinković i Lovorke Stojnov, članova veća, u parnici tužioca Gradska opština Palilula, Beograd, ulic Takovska br. 12, koga zastupa Opštinski javni pravobranilac, Beograd, ulica Takovska br. 12, protiv tuženog AA, sa privremenim boravkom u _ čiji je punomoćnik advokat AB, radi utvrđenja ništavosti i iseljenja, odlučujući o žalbi tužioca izjavljenoj protiv presude Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br. 2397/00 od 27.02.2009. godine u sednici održanoj 06.04.2011. godine, doneo je

P R E S U D U

PREINAČUJE SE presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br. 2397/00 od 27.02.2009. godine u stavu prvom i trećem izreke tako što se utvrđuje da je ništav ugovor o otkupu stana zaključen između tužioca Opštine Palilula i tuženog AA, za stan aa, koji je overen pred Prvim opštinskim sudom u Beogradu pod II Ov.br. 8363/93 od 16.06.1993. godine, kao i da je prestao ugovor o korišćenju ovog stana br. 393 od 24.12.1973. godine, zaključen između bivše Osnovne zajednice stanovanja Palilula i tuženog, te se nalaže tuženom AA da se sa svim licima i stvarima iseli iz stana aa i prazan od lica i stvari preda tužiocu na slobodno raspolaganje i korišćenje, kao i da mu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 330.650,00 dinara, sve u roku od 15 dana.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br. 2397/00 od 27.02.2009. godine, stavom prvim izreke odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je traženo da se utvrdi da je ugovor o otkupu stana, zaključen između ovde tužioca i tuženog, za stan aa, koji je overen pred Prvim opštinskim sudom u Beogradu pod II Ov.br. 8363/93 od 16.06.1993. godine, ništav i ne proizvodi pravno dejstvo, da se utvrdi da je prestao ugovor o korišćenju stana br. 393 od 24.12.1973. godine, zaključen između bivše Osnovne zajednice stanovanja Palilula i tuženog za stan aa, te da se naloži tuženom da se sa svim licima i stvarima iseli iz stana aa i isti prazan od lica i stvari, preda tužiocu na slobodno raspolaganje i korišćenje, kao i da mu naknadi troškove parničnog postupka. Drugim stavom izreke odbijen je kao neosnovan predlog tužioca za određivanje privremene mere kojom je traženo da se zabrani tuženom da na bilo koji način raspolaže stanom aa do pravnosnažnog okončanja ovog parničnog postupka. Trećim stavom izreke obavezan je tužilac da tuženom naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 183.500,00 dinara u roku od 15 dana.

Protiv navedene presude žalbu je blagovremeno izjavio tužilac a zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Tuženi je dostavio odgovor na žalbu.

Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 372. ZPP, Apelacioni sud je našao da je žalba tužioca osnovana.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tuženi je bio nosilac stanarskog prava na stanu aa, na osnovu ugovora o korišćenju stana zaključenim sa Gradskim stambenim preduzećem 24.12.1973. godine, a vlasnik stana postao je zaključenjem ugovora o otkupu Ov. 8363/93 od 16.06.1993. godine. Tuženi je, saglasno svom iskazu,u ovom stanu živeo sve do 1976. ili 1977. godine, kada je otišao na privremeni rad u _, gde se i sada nalazi, ali povremeno dolazi u sporni stan gde se nalaze njegove stvari. Pre odlaska u _ zaključio je brak iz koga ima četvoro dece od kojih je sin AA1 rođen u Beogradu _. godine, a ostalo troje dece rođeno je u _ u _ i to ćerka AA2 _. godine, AA3 _. godine i sin AA4 1981. godine, koji takođe žive u _. Brak tužioca je razveden 1990. godine. Majka tuženog VV je od svoje radne organizacije dobila stan u vv, bila je nosilac stanarskog prava na tom stanu po ugovoru o korišćenju stana od 07.12.1982. godine, a otkupila ga je ugovorom o otkupu Ov.br. 1395/93 od 26.01.1993. godine. U momentu kada je majka tuženog postala nosilac stanarskog prava na ovom stanu tuženi je već imao zaključen ugovor o korišćenju stana na spornom stanu. Na osnovu izveštaja GSUP-a Beograd, Uprave pogranične policije za strance i upravne poslove od 02.11.1998., sud je utvrdio da je tuženi prijavljen sa adresom prebivališta i to počev od 30.02.1970. godine na adresi gg, počev od 01.09.1982. godine na adresi aa, počev od 07.01.1986. godine na adresi u ulici dd i počev od 04.08.1994. godine ponovo na adresi aa, a iz izveštaja Opštine Palilula, Odeljenja za opštu upravu od 09.11.1998. godine, utvrđeno je da je tuženi upisan na adresi spornog stana u birački spisak te Opštine za period od 1978. godine do 1986. i ponovo počev od 1994. godine.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je zaključio da tuženi sporni stan koristi u skladu sa Zakonom o stanovanju još od 1973. godine kada je postao nosilac stanarskog prava na tom stanu, da je tu živeo sa svojom porodicom i da se u stanu i dalje nalaze njegove stvari, da on u stan dolazi više puta godišnje, što sve ukazuje na odsustvo namere tuženog da stan trajno napusti. Činjenica da se tuženi nalazi na privremenom radu u _, po oceni prvostepenog suda, ne znači da je isti trajno napustio stan. Iz navedenih razloga prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev tužioca kao u izreci pobijane presude.

Apelacioni sud nalazi da je prvostepeni sud potpuno i pravilno utvrdio sve činjenice koje su od značaja za odluku u ovoj parnici, ali da je na tako utvrđeno činjenično stanje pogrešno primenio materijalno pravo.

Naime, prema odredbi člana 33. stav 1. tačka 6. Zakona o stanovanju („Službeni glasnik RS“ br. 50/92... 26/01), ugovor o zakupu društvenog stana prestaje ako zakupac sa članovima porodičnog domaćinstva ne koristi stan duže od četiri godine.

Stan se dodeljuje i ugovor o korišćenju se zaključuje radi korišćenja stana od strane lica kome se stan dodeljuje, nosioca stanarskog prava i članova njegovog porodičnog domaćinstva i namenjen je za njegovo trajno korišćenje. Prema utvrđenju prvostepenog suda stalno boravište i centar životnih aktivnosti tuženog i članova njegovog porodičnog domaćinstva nije u spornom stanu, već u _ gde žive dugi niz godina, a pojedini od njih su se tamo i rodili. U takvim okolnostima, povremeno dolaženje tuženog u predmetni stan za vreme godišnjeg odmora, po oceni ovog suda, ne smatra se trajnim korišćenjem stana, pri čemu nije od uticaja da se tuženi iz ovog stana nije iselio jer u tom stanu drži svoje stvari, da za isti plaća troškove održavanja i da ga ne izdaje trećim licima. Drugim rečima, svojstvo nosioca stanarskog prava prestaje zbog nekorišćenja stana u određenom vremenskom periodu, a povremeno navraćanje u stan ne može se smatrati korišćenjem stana u smislu odredbi Zakona o stanovanju, nezavisno od toga da li je nosilac stanarskog prava imao nameru da napusti stan. Dakle, suprotno stavu prvostepenog suda, volja i namera tuženog da predmetni stan zadrži, koju je iskazivao povremenim navraćanjem za vreme godišnjih odmora, u situaciji kada više od 20 godina sa članovima svog porodičnog domaćinstva živi i radi u _, gde mu se i nalazi centar životnih aktivnosti, nije relevantna za primenu navedene zakonske odredbe. Osim toga, tuženi u periodu kada je otkupio stan nije imao ni prebivalište na adresi otkupljenog stana, pa i po tom osnovu je mogao ovaj stan biti izuzet iz otkupa u smislu člana 17. stav 1. tačka 6. Zakona o stanovanju.

Saglasno napred navedenom, Apelacioni sud nalazi da je prvostepeni sud na osnovu utvrđenih činjenica, a zbog pogrešne primene materijalnog prava izveo pogrešan zaključak u pogledu nepostojanja uslova za prestanak ugovora o zakupu predmetnog stana. Korišćenje stana na način kako je to utvrdio prvostepeni sud, odnosno nekorišćenje stana pod uslovima i na način kako je to predviđeno Zakonom o stanovanju u dužem vremenskom periodu, neminovno dovodi do prestanka svojstva zakupca stana i ugovora o zakupu, čime su se stekli uslovi i za utvrđenje ništavosti ugovora o otkupu stana u smislu člana 103. Zakona o obligacionim odnosima, s obzirom da je ugovor o otkupu zaključen sa licem kome je prestalo svojstvo zakupca na stanu po osnovu Zakona. Posledice ništavosti ugovora je obaveza tuženog da se sa svim licima i stvarima iseli iz predmetnog stana i isti preda vlasniku jer za dalje korišćenje tog stana nema pravnog osnova ( član 37. Zakona o osnovama svojinsko pravnih odnosa).

Iz napred navedenih razloga, s obzirom da u postupku nisu učinjene bitne povrede iz člana 361. stav 2. ZPP-a, na koje ovaj sud pazi po službenoj dužnosti, a ni povrede na koje se ukazuje u žalbi, ovaj sud je primenom člana 380. stav 1. tačka 3. i 4. ZPP-as odlučio kao u izreci.

Preinačena je i odluka o troškovima postupka u smislu člana 161. stav 2. ZPP-a i tužiocu koji je uspeo u ovoj parnici, dosuđeni su potrebni i opredeljeni troškovi kojima se izlagao u toku ove parnice, odmereni prema važećoj AT i TT, a sve primenom člana 149. i 150. ZPP-a i to prema troškovniku zastupnika tužioca, uvećanom za troškove sastava žalbe.

Predsednik veća-sudija
Jasminka Stanojević s.r.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnica
Svetlana Antić s.r.