APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

13.10.2010.

Gž 10602/10

REPUBLIKA SRBIJA
APELACIONI SUD U BEOGRADU
Gž 10602/10
Dana 13.10.2010.godine
Nemanjina br.9
B E O G R A D

APELACIONI SUD U BEOGRADU, u veću sastavljenom od sudija: Gordane Todorović, predsednika veća, Milanke Vukčević i Zorice Nikolić, članova veća, u parnici tužioca – protivtuženog AA, koga zastupa AB, protiv tuženog – protivtužioca BB, čiji je punomoćnik adv.BA, radi utvrđenja, odlučujući o žalbama tužioca – protivtuženog i tuženog – protivtužioca, izjavljenim protiv presude Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br.3365/95 od 17.4.2006.godine, u sednici veća održanoj dana 13.10.2010.godine, doneo je

R E Š E Nj E

UKIDA SE presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br.3365/95 od 17.4.2006.godine i predmet VRAĆA Prvom osnovnom sudu u Beogradu na ponovno suđenje.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu P.br.3365/95 od 17.4.2006.godine, stavom prvim izreke je usvojen tužbeni zahtev tužioca – protivtuženog i utvrđeno da tužilac – protivtuženi ima pravo prolaska kolima, pešice i sa stokom preko dela kat.parcele br.vv tuženog – protivtužioca širine 1 m, dužine ukupno 10 m, pravcem istok – zapad pored međne linije kat.parc.br.vv1 upisane u ZKUL __ KO __ što je tuženi – protivtužilac dužan priznati i dozvoliti da se tužilac – protivtuženi kao korisnik službenosti upiše u zemljišne i druge javne knjige, u roku od 15 dana od dana prijema pismenog otpravka presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja. Stavom drugim izreke je usvojen protivtužbeni zahtev BB i utvrđeno da ima pravo kolskog, pešačkog kao i sa stokom prelaska dela kat.parcele vv2 upisane u ZKUL __ KO __ koju koristi tuženi – protivtužilac AA i dela koji zajednički koriste i to širine 1,2 m, dužine 33,50 m, koji polazi od seoskog puta k.p.br.vv3 KO __ duž granične linije sa k.p.br.vv4 a prema k.p.br.vv5 KO __ što je tužilac – protivtuženi dužan priznati i trpeti. Stavom trećim izreke je odlučeno da svaka stranka snosi svoje troškove postupka.

Protiv navedene presude blagovremene žalbe su izjavili tužilac – protivtuženi iz svih zakonskih razloga predviđenih odredbom čl.360 ZPP i tuženi – protivtužilac iz čije sadržine proizilazi da je pobija takođe iz svih zakonskih razloga predviđenih odredbom čl.360 ZPP.

Ispitujući pravilnost donete presude na osnovu ovlašćenja iz odredbe čl.372 ZPP, Apelacioni sud je našao da su žalbe osnovane.

Na osnovu dokaza izvedenih do zaključenja glavne rasprave prvostepeni sud utvrđuje da su tužilac i tuženi suvlasnici sa udelom od po ½ dela na k.p.br.vv KO __ s tim da tužilac koristi zapadni deo a tuženi istočni deo ove parcele kao i da su suvlasnici i k.p.br.vv2 KO __ takođe sa udelom od po ½ dela s tim da tužilac drži istočni deo a tuženi zapadni deo ove parcele. Takođe utvrđuje da tuženi nije dozvolio prolaz tužiocu traktorom preko k.p.br.vv KO __ sa razloga što tužilac ne dozvoljava njemu prolaz kolima i peške preko dela k.p.br.vv2 i zaključuje da su osnovani tužbeni i protivtužbeni zahtev tužioca kojim traži utvrđenje prava prolaska kolima, pešice i stokom odnosno utvrđenje prava službenosti.

Međutim, ovakav činjenično – pravni zaključak prvostepenog suda o bitnim činjenicama se ne može prihvatiti jer zbog pogrešne primene materijalnog prava činjenično stanje u ovoj parnici nije potpuno niti pravilno utvrđeno.

Prema odredbi čl.49 Zakona o osnovama svojinsko pravnih odnosa stvarna službenost je pravo vlasnika jedne nepokretnosti (povlasnog dobra) da za potrebe te nepokretnosti vrše određene radnje na nepokretnosti drugog vlasnika (poslužno dobro) ili da zahteva od vlasnika poslužnog dobra da se uzdržava od vršenja određenih radnji koje bi inače imao pravo vršiti na svojoj nepokretnosti.

Prema odredbi čl.15 istog zakona suvlasnici imaju pravo da zajednički upravljaju stvarju, a za preduzimanje poslova koji prelaze okvir redovnog upravljanja (otuđenje cele stvari, zasnivanje stvarnih službenosti i dr.) potrebna je saglasnost svih suvlasnika.

Shodno citiranim odredbama parnične stranke kao suvlasnici idealnog dela navedenih nepokretnosti ne mogu steći pravo službenosti prolaska na toj nepokretnosti jer se to pravo može konstituisati samo na nepokretnosti drugog vlasnika sve do deobe svakom od suvlasnika pripada pravo da zajednički koristi nepodeljenu nepokretnost a tek deobom mogu sporazumno ili na osnovu sudske odluke tražiti utvrđenje ili konstituisanje prava slubženosti.

U kontekstu izloženog, prema stanju u spisima za sada se sa sigurnošću ne može utvrditi da li su parnične stranke suvlasnici k.p.br.vv i vv2 KO __ obzirom da u spisima nema izvoda iz zemljišnih knjiga za predmetne nepokretnosti koji dokaz je jedino merodavan zbog čega je prvostepena presuda i pored izloženog pravnog shvatanja drugostepenog suda morala biti ukinuta.

Kako prvostepeni sud pre donošenja ožalbene presude nije razjasnio na pouzdan način bitne činjenice od kojih zavisi odluka o osnovanosti tužbenog zahteva odnosno protivtužbenog zahteva a to je da li su tužilac i tuženi suvlasnici k.p.br.vv i vv2 KO __ prvostepena presuda je ukinuta da bi prvostepeni sud u nastavku postupka navedeni propust otklonio i sve činjenice razjasnio te nakon toga uz ocenu žalbenih navoda parničnih stranaka o osnovanosti tužbenog zahteva odlučio odnosno protivtužbenog zahteva odlučio u pravilnoj primenio materijalnog prava. Prilikom ponovnog odlučivanja prvostepeni sud će imati u vidu sadržinu tražene pravne zaštite u ovoj parnici odnosno da se traži utvrđenje a ne konstituisanje prava službenosti i da se pravo prolaska kolima razlikuje od prava kolskog prolaza i odlučivati u granicama postavljenog tužbenog odnosno protivtužbenog zahteva dajući za svoju odluku jasne, potpune i neprotivrečne razloge.

Ukinuta je i odluka o troškovima parničnog postupka jer zavisi od konačnog ishoda spora shodno čl.161 st.3 ZPP.

S obzirom na izneto, Apelacioni sud je odlučio kao u izreci rešenja na osnovu odredbe čl.377 st.2 ZPP.

PREDSEDNIK VEĆA-SUDIJA
Gordana Todorović

D.T.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Svetlana Antić